Okres swoistej mowy dziecięcej

Jest to najdłuższy okres w rozwoju mowy dziecka. W czasie jego trwania zachodzi wiele zmian jakościowych w wymowie dziecka. Pod koniec tego okresu dziecko powinno poprawnie artykułować wszystkie głoski języka polskiego.

Dziecko rozmawia ze swoimi opiekunami, rówieśnikami bardzo swobodnie. W swojej komunikacji posługuje się dłuższymi zdaniami. Często obserwuje się problemy z długimi wyrazami, czyli takimi które mają więcej niż cztery sylaby. Stąd biorą się “kosmiczne słowa”, np. “lokolotywa” zamiast “lokomotywa”.

Zjawiskiem, które jest typowe dla okresu swoistej mowy dziecięcej są neologizmy. Są to twory językowe, które dziecko tworzy samo. Dziecięce neologizmy nie występują w języku osób dorosłych. Istnieje wiele mechanizmów, poprzez które one powstają. Należą do nich:

• metatazy (przestawianie głosek a nawet całych sylab), np. “[…] letefon” zamiast “telefon”,
• zjawisko asymilacji (upodobnienie), np. “pami” zamiast “pani”,
• kontaminacja (tworzenie słów z dwóch lub większej liczby wyrazów na zasadzie ich zlepiania w jedno słowo np. “zatelefonić” = telefon + dzwonić, “buciarnia” = buty + końcówka “arnia” przez, którą tworzy się słowa typu “kwiaciarcia”, “kawiarnia”.

Neologizmy dziecięce są bardzo ciekawym zjawiskiem, ponieważ świadczą o tym, że dziecko nabywa umiejętności gramatycznych języka ojczystego i stara się tę wiedzę, w sposób niekontrolowany, ale za to kreatywny, wykorzystywać. Są one dowodem na to, że dziecko próbuje wykorzystywać język i jego zasady do wyrażania siebie, swoich myśli i zamiarów oraz do nazywania rzeczywistości.